Telkens zeurende pijntjes, een plotseling sterk afgenomen conditie, chronische vermoeidheid, prikkelbare darm, hevige menstruatiepijnen of bloedverlies, chaos in je hoofd die maar niet stopt of andere ogenschijnlijk onverklaarbare klachten? In eerste instantie raad ik iedereen aan altijd eerst met je huisarts en het reguliere circuit te kijken of je met jouw hulpvraag geholpen kan worden. Maar niet altijd is dat genoeg of juist een te ingrijpende behandeling, of wordt er simpelweg gezegd dat er niets kan worden gevonden bij je. En jij zit ondertussen nog steeds met dezelfde hulpvraag. Dan is het fijn om eens vanuit een andere invalshoek naar je lichaam en geest te kijken. De Ayurveda geeft een prachtig model om dat te doen, en benadert het heel holistisch (breed), waardoor er mijns inziens niets over het hoofd kan worden gezien.
De definitie van gezondheid (volgens Charaka, een van de belangrijkste schrijvers in de Ayurveda) is dan ook als volgt:
Samdosha, samagni, samdhatu, prasan manas, prasan sharira, prasan atman.
Vertaald: gebalanceerde dosha's, - agni's, - dhatu's en een gelukkige geest, - lichaam en - ziel. Veel nieuwe termen nietwaar? Geen zorgen: ik leg het je graag uit.
Dosha
Er zijn drie dosha's: Vata, Pitta en Kapha. Je kan het eigenlijk zien als bundelingen van de 5 elementen in onze natuur: ether/ruimte, lucht, vuur, water en aarde. Kort door de bocht komt het er op neer dat iedereen een unieke samenstelling van deze elementen heeft, die we in dosha's categoriseren. Vata bestaat uit ether/ruimte en lucht, Pitta uit vuur en water, Kapha uit water en aarde. Je hebt dus mensen die meer Vata in zich hebben, en mensen die meer Kapha in zich hebben. Gewoon omdat ieder mens uniek is. Maar ons leven en omgeving is ook uniek en aan continue verandering onderhevig. Dit beïnvloedt je dosha's en soms heb je teveel van het een of ander. Dan zijn je dosha's dus niet meer gebalanceerd en kan je ongemakken of uiteindelijk zelfs ziektes ontwikkelen.
Agni
Agni betekent vuur of metabolisme. Agni omvat eigenlijk alle processen vanaf het moment dat je een voedingsmiddel ziet en gaat opeten tot het moment dat iets wordt opgenomen in je weefsels of uitgescheiden in de toilet. Er zijn drie hoofd stadia in de spijsvertering: jathar agni (spijsvertering in de maag), bhutagni (het kaf van het koren scheiden wat de lever doet) en dhatu-agni (waar de voedingsstoffen worden opgenomen en tot en in organen/weefsel worden omgezet). In dit hele proces gaat vaak wat mis wanneer we slechte eetgewoontes hebben. Teveel eten, niet passend eten, te vaak of te weinig eten, of door omstandigheden een zwakke lever of niet genoeg enzymen die worden afgescheiden door de galblaas. Dan kan je nog zo gezond denken te eten, maar nog steeds ziek er van worden. Daarom moet je agni gebalanceerd zijn, en ook dat is een manier om te kijken vanuit Ayurvedisch perspectief of iemand gezond is, of hoe iemand gezonder kan worden.
Dhatu
Dhatu betekent weefsel. De Ayurveda onderscheidt zeven weefsels: rasa (plasma), rakta (bloed), mamsa (spier), meda (vet), ashti (bot), majja (merg), shukra/artava (voortplanting). Elk weefsel staat in verbinding met de vorige en opvolgende, en zo voeden ze elkaar. Nu kan het dus ook zijn dat er ergens in deze cirkel een weefsel niet goed functioneert, en dat kan bijvoorbeeld tot uiting komen een paar weefsels verder in het proces. Iemand die bijvoorbeeld te veel lucht/leegte (Vata) in het botweefsel (ashthi) heeft, wat zich kan manifesteren als osteoporose, zou in deze theorie ruimte bieden aan een ontsteking in het beenmerg wanneer iemands vuur (Pitta) continue te veel is en gaat afreizen naar plekken waar nog wel ruimte is. Dan moet uiteraard eerst de ontsteking in het beenmerg worden gekalmeerd en verholpen, maar het botweefsel ook worden hersteld. Anders komt hetzelfde - of een variant op het - probleem na verloop van tijd gewoon weer terug en blijf je bezig.
Prasan manas sharira atman
Prasan betekent in deze context: gelukkig. En manas staat voor: geest (of: the mind), shareera staat voor: lichaam, en atman staat voor: ziel. Dus: een gelukkige geest, een gelukkig lichaam en een gelukkige ziel.
Dat is een aardig complete gezondheidsdefinitie. Dus even samengevat, en dan in het Nederlands:
Gezondheid volgens de Ayurveda betekent dat alle vijf natuurelementen in jouw lichaam in balans zijn, dat je metabolisme goed verloopt, je weefsels in balans zijn, je geest gelukkig is, je lichaam gelukkig is, en je ziel gelukkig is.
Completer dan dit kan je het mijns inziens niet krijgen. Maar nu is natuurlijk de vraag hoe jouw lichaam functioneert op basis van deze definitie. Een deel daarvan kan je echt prima zelf beantwoorden. In principe zouden we het zelfs volledig zelf kunnen beantwoorden, maar doordat we tegenwoordig steeds verder van onze natuur afstaan zijn we die fijngevoeligheid afgeleerd. Als je het wel wil weten, maar er niet helemaal zelf uitkomt kan je altijd een afspraak bij me maken. Dan nemen we je lichaam zo goed mogelijk op, en kom ik met een analyse over het functioneren van zowel je dosha's, agni en dhatu's, gecombineerd met je orgaanfuncties. Het in balans brengen doe je uiteindelijk helemaal zelf, want niemand die zijn lichaam beter aanvoelt dan jijzelf. Je krijgt daarom een lijst met voedingsmiddelen en leefstijladviezen die het best bij jouw huidige staat (van al de gemeten aspecten)passen en je zoveel mogelijk terug naar je oorspronkelijke unieke balans brengen. Uiteraard kan je in sommige gevallen je balans ook opkrikken door bepaalde massages en lichaamsbehandelingen die ik biedt, en die zijn ook zeker zeer krachtig, maar de uiteindelijke sprong naar geluk en gezondheid die maak je zelf! En de mens heeft alles in zich om dat te kunnen, je hoeft er alleen maar op attent te worden gemaakt en de motivatie te hebben.
Kom je ook een keer langs? Je kan hier een afspraak maken voor een consult, of misschien maak je liever anders kennis met de Ayurveda door een behandeling te ondergaan (dat kan je ook via die link regelen).
Reactie schrijven